e-forologia.gr
Πέντε ήδη ψηφισμένες και πέντε «κλειδωμένες» αλλαγές στο ασφαλιστικό αναμένεται να φέρουν τα πάνω-κάτω στα όρια ηλικίας, αλλά και στο ύψος συντάξεων, εφάπαξ και μερισμάτων.
Κάποιοι από τους νόμους έχουν ψηφιστεί ήδη από το 2002, ενώ υπάρχουν και ορισμένες αλλαγές που αναμένεται να ψηφιστούν εντός του Ιανουαρίου, θεωρούνται όμως ήδη «κλειδωμένες» και θα συμπεριληφθούν στο σχέδιο νόμου του υπουργείου Εργασίας, η κατάρτιση του οποίου έχει σχεδόν ολοκληρωθεί.
Στις πέντε «γνωστές» αλλαγές συγκαταλέγονται η αύξηση των ορίων ηλικίας συνταξιοδότησης, που ξεκινάει από τρεις μήνες και μπορεί να φτάσει τα έξι χρόνια και εννέα μήνες. Με ήδη ψηφισμένους νόμους έρχονται αλλαγές στα ποσοστά αναπλήρωσης για τον υπολογισμό των συντάξεων σε δημόσιο και ευρύτερο δημόσιο τομέα, μειώσεις στη βασική σύνταξη του ΟΓΑ, αλλά και περικοπή των δικαιούχων του ΕΚΑΣ.
Αναλυτικά οι ήδη ψηφισμένες ρυθμίσεις είναι οι εξής:
1. Αύξηση της ηλικίας συνταξιοδότησης από τρεις μήνες έως και έξι χρόνια για έξοδο με 35ετία. Οι πόρτες εξόδου πριν από τη συμπλήρωση των 62 κλείνουν, καθώς στόχος είναι σταδιακά και σίγουρα από το 2019 η σύνταξη να καταβάλλεται με 40 έτη ασφάλισης στα 62.
Ετσι, για παράδειγμα, ένας ασφαλισμένος στο ΙΚΑ που τον επόμενο χρόνο γίνεται 58 και μπορούσε να βγει στη σύνταξη γιατί είχε το 2011 συμπληρωμένες (με εξαγορές) 10.500 ημέρες ασφάλισης, θα βγει τελικά στη σύνταξη το 2017, με τη συμπλήρωση δηλαδή των 59 ετών.
Αντίστοιχα, ελεύθερος επαγγελματίας ασφαλισμένος στον ΟΑΕΕ από το 1980, που θεμελίωνε το 2012 δικαίωμα συνταξιοδότησης στα 60 με συνολικά 37 έτη ασφάλισης, που γίνεται 60 το 2016, θα συνταξιοδοτηθεί τελικά στα 60 και 6 μήνες.
2. Αύξηση των γενικών ορίων ηλικίας, ώστε σταδιακά πλήρης σύνταξη να δίνεται στα 67 (με εξαίρεση όσους έχουν 40 έτη ασφάλισης). Οι ασφαλισμένοι θα δουλέψουν «εξτρά» από τρεις μήνες έως έξι χρόνια και εννέα μήνες για να ανοίξουν την πόρτα εξόδου. Στα «θύματα» της πρώτης ασφαλιστικής παρέμβασης της κυβέρνησης, παράλληλα με την υπογραφή του 3ου μνημονίου, συγκαταλέγονται μητέρες ανηλίκων που είχαν θεμελιώσει δικαίωμα μέχρι το τέλος του 2012, αλλά και άντρες με ανήλικα που είχαν 25ετία στο Δημόσιο τη διετία 2011-2012.
Ετσι, μητέρα ασφαλισμένη σε ταμείο ΔΕΚΟ με συμπληρωμένα 25 έτη ασφάλισης το 2011 και ανήλικο συμπληρώνει το 2016 τα 52 της. Θα μπορεί να λάβει πλήρη σύνταξη στα 56 έτη και 9 μήνες.
3. Μείωση κατά 4% του ποσού της βασικής σύνταξης του ΟΓΑ. Η διάταξη προβλέπεται από τον Ν. 2458/97 που ορίζει ότι όσοι από τους ασφαλισμένους του ΟΓΑ συνταξιοδοτηθούν από τον Κλάδο Κύριας Ασφάλισης του Οργανισμού το 2016 θα λάβουν 4% μικρότερη βασική σύνταξη, σε σχέση με εκείνη που λαμβάνουν όσοι συνταξιοδοτήθηκαν το 2015. Ωστόσο, η βασική σύνταξη αναπληρώνεται από την κύρια σύνταξη και δεν επέρχεται ουσιαστική μείωση στο τελικό ποσό.
4. Μείωση κατά μία ποσοστιαία μονάδα του ποσοστού αναπλήρωσης για συντάξεις δημοσίου και ασφαλισμένων σε ταμεία ΔΕΚΟ - τραπεζών. Με βάση τον νόμο 3029/02 για τους συγκεκριμένους ασφαλισμένους το ποσοστό αναπλήρωσης μειώνεται από την 1η Ιανουαρίου 2008 κατά 1% για κάθε χρόνο.
Μάλιστα, με βάση τις αλλαγές που επέφερε ο Ν. 4336/2015, το εν λόγω ποσοστό θα χρησιμοποιείται για τον υπολογισμό της τριετίας από την 1η Ιανουαρίου 2008 μέχρι την 31η Δεκεμβρίου 2010. Για το τμήμα της ασφάλισης από την 1η Ιανουαρίου 2011 κι έπειτα χρησιμοποιούται για τον υπολογισμό του ποσού της σύνταξης οι συντελεστές του Ν. 3863 και 3865/2010.
Ετσι, η μείωση στο ποσοστό αναπλήρωσης αφορά τα χρόνια που συμπληρώνει ο εργαζόμενος από το 2008 έως το 2010 και όχι τα προηγούμενα χρόνια ασφάλισης που έχει συμπληρώσει μέχρι το τέλος του 2007.
Εδώ να σημειωθεί πως το θέμα νέων αλλαγών στους συντελεστές θα αντιμετωπιστεί στο πακέτο αλλαγών που έρχεται στο ασφαλιστικό.
5. Περιορισμός του αριθμού των δικαιούχων του ΕΚΑΣ μέσα από την καθιέρωση αυστηρότερων εισοδηματικών κριτηρίων. Το σχετικό κονδύλι θα μειωθεί κατά 20%, ενώ στόχος είναι μέχρι το 2019 να έχει αντικατασταθεί από το ελάχιστο εγγυημένο εισόδημα.
Οι ανατροπές που έρχονται το 2016 με το νέο ασφαλιστικό νομοσχέδιο
Χωρίς να αποκλείονται οι...στοχευμένες μειώσεις στις κύριες συντάξεις και με την πρόταση για αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών, προκειμένου να χρηματοδοτηθούν τα ταμεία κύριας ασφάλισης, να βρίσκεται στο τραπέζι ως ισχυρό διαπραγματευτικό χαρτί, κυβέρνηση και δανειστές επιδίδονται τις τελευταίες ημέρες του χρόνου σε ένα παιχνίδι ασφαλιστικού πόκερ για δυνατούς παίκτες. Πέντε είναι οι αλλαγές που στις βασικές τους αρχές έχουν «κλειδώσει» χωρίς όμως να έχουν συμφωνηθεί με λεπτομέρειες.
1. Κύριες συντάξεις. Το τελικό ποσό της σύνταξης θα προκύπτει από το άθροισμα εθνικής και αναλογικής. Ο επαναϋπολογισμός προωθείται κυρίως ως «ισοδύναμο» για τη μη εφαρμογή της απόφασης του ΣτΕ. Βάση θα αποτελέσει η εθνική σύνταξη, στα 384 ευρώ και θα δίνεται σε όλους όσοι έχουν συμπληρώσει 20ετή ασφάλιση, καθώς φαίνεται πως «χάνεται» η μάχη για διατήρηση της 15ετίας. Πάνω σε αυτή θα χτίζεται η ανταποδοτική. Οι δανειστές πιέζουν για να μειωθεί στο 48%-50%, ενώ η ελληνική πλευρά θέλει να μην πέσει κάτω από το 60%. Ως... αντίδωρο η κυβέρνηση προβάλλει το γεγονός ότι ο νέος τρόπος θα ισχύσει για όλους όσοι συνταξιοδοτηθούν από το 2016 και μετά, χωρίς να υπάρξει μεταβατικό στάδιο. Στην περίπτωση που δεν αποφευχθούν οι μειώσεις κύριων συντάξεων, η κυβέρνηση θα επιδιώξει να προστατέψει αυτές έως τα 800 ευρώ, με κοινωνικοασφαλιστικά κριτήρια, ήτοι τα έτη ασφάλισης και το ύψος των καταβληθεισών εισφορών.
2. Επικουρικές συντάξεις. Ερχονται κλιμακωτές περικοπές με το επικρατέστερο σενάριο να προβλέπει μειώσεις 2%-28,8% με προστασία των χαμηλών επικουρικών συντάξεων. Η ρήτρα μηδενικού ελλείμματος θα αντικατασταθεί από τον κανόνα βιωσιμότητας, ώστε να υπολογίζονται ως έσοδα και τα κέρδη από την εκποίηση της περιουσίας του ΕΤΕΑ. Ηδη, το Ταμείο για το 2016 ενέκρινε εκποίηση περιουσίας ύψους 581 εκατ. ευρώ για να ισοσκελιστεί ο προϋπολογισμός του.
3. Εφάπαξ. «Ψαλίδι» 8%-10% αναμένεται στο εφάπαξ, καθώς έρχεται νέος μαθηματικός τύπος υπολογισμού.
4. Μερίσματα. «Κούρεμα» 30% έρχεται στο μέρισμα των δημοσίων υπαλλήλων.
5. Εισφορές. Η αύξηση των ασφαλιστικών εισφορών για τις επικουρικές κατά μία μονάδα παραμένει στο τραπέζι, ενώ εναλλακτικά σενάρια εξετάζονται για τη μία μονάδα που, βάσει του αρχικού σχεδιασμού, θα κατευθυνόταν στην κύρια ασφάλιση. Στο 10% θα ανέλθουν οι εισφορές των αγροτών για το νέο έτος.
Δημοσίευση σχολίου